Door jouw werk als verpleegkundige of verzorgende in de thuiszorg, herstel- of revalidatiezorg, verzorgingshuis of verpleeghuis kun je in aanraking komen met de ziekte van Parkinson. Een complexe ziekte die extra zorg en aandacht verdient. Ons doel is betere zorg voor parkinsonpatiënten. Daar hebben we jouw hulp bij nodig! Daarom bieden we je hier een plek die je inzicht geeft in de ziekte en helpt je patiënt beter te begrijpen. Bekijk het filmpje, lees de tips en verdiep je verder in de ziekte van Parkinson. Zo verbeteren we samen de zorg voor parkinsonpatiënten.

De 10 tips

1. Traagheid

Parkinson veroorzaakt traagheid in bewegen, handelen, denken en in communicatie. Deze symptomen verergeren onder tijdsdruk en stress. Daarom is het belangrijk dat je tijd neemt en rust uitstraalt.

2. Maskergelaat

Parkinson veroorzaakt vaak een maskergelaat, hierdoor zijn emoties moeilijk van het gezicht af te lezen. Besef dat iemand wel degelijk emoties heeft. Vraag naar deze emoties en ga niet meer af op de non-verbale boodschappen.

3. On/off fenomeen

Tijdens de ON-periode kan de patiënt zelfstandig lopen en aankleden, is verstaanbaar, vlot in zijn reacties en vrolijk. Terwijl hij het volgende moment in de OFF-periode niet kan lopen, ADL-afhankelijk is, traag reageert, onverstaanbaar praat en somber is. Het is belangrijk dat je realiseert dat een patiënt hier geen invloed op heeft.

4. Lopen en opstaan

Lopen en opstaan is vaak niet meer vanzelfsprekend. De patiënt moet zich hier bewust op concentreren, daardoor is het niet meer mogelijk om twee dingen tegelijk te doen. Voer op deze momenten dus geen gesprek. Ook kan bewegen in nauwe doorgangen en kleine ruimtes freezing veroorzaken en lijkt het alsof de patiënt is vastgenageld aan de vloer.

5. Tijdstip inname medicatie

Het functioneren van de patiënt hangt sterk af van het tijdstip en de manier van inname van medicatie. Medicijnen moeten op tijd ingenomen worden, zodat de werking optimaal blijft. Geef de medicijnen nooit met eiwitrijke voeding zoals melkproducten, hierdoor neemt de werking af. Ook is belangrijk dat de medicatie een half uur vóór of één uur na de maaltijd gegeven wordt.

6. Moeite met eten

Sommige patiënten hebben moeite met het goed en voldoende innemen van voedsel, door kauw- en slikproblemen of trillen.

7. Nooit alleen

Parkinson heb je nooit alleen. Betrek daarom de partner en familie bij de zorg en zoek actief naar manieren om de mantelzorg te ondersteunen.

10. multidisciplinair

De behandeling is bij uitstek multidisciplinair. Zorg voor afstemming met de arts, fysiotherapeut-oefentherapeut, logopedist, diëtist, ergotherapeut of parkinsonverpleegkundige.

8. Vaak plassen

Parkinsonpatiënten moeten vaak plassen, soms ook als ze net geweest zijn. Belangrijk is dat je dit serieus neemt. Ook obstipatie is voor veel patiënten een probleem.

9. Mentale problemen

Depressie, maar ook het niet meer kunnen plannen, geen overzicht, geen initiatief tonen of juist ontremd zijn komen vaak voor. Sommmige patiënten vallen bijvoorbeeld vaak in slaap, wanneer ze niet voldoende geactiveerd worden. Deze symptomen worden vaak maar onterecht verward met vermoeidheid.

Documenten

Richtlijnen

Handreiking parkinsonzorg verpleeghuis

  • Handreiking voor multidisciplinaire parkinsonzorg in het verpleeghuis.

Handreiking voor zorgverleners in verpleeghuizen

  • De ziekte van Parkinson (ZvP) is een veel voorkomende neurodegeneratieve aandoening. Over de klinische kenmerken, zorg en behandeling van deze verpleeghuispopulatie is in de literatuur echter weinig bekend.
Meetinstrumenten

Overzicht meetinstrumenten

  • Een overzicht van alle meetinstrumenten

9 punts ‘Wearing-off’test

  • Invloed parkinsonmedicatie vragenformulier

AES

  • Apathie Evaluatie Schaal

Barthel Index

  • Barthel Index PDQ-39

BDI

  • Beck Depression Inventory

BELA

  • Belastingvragenlijst voor partners (korte versie)

Bristol Stool Chart

  • Bristol Stool Chart

Care Giver Strain Index

  • Meetinstrumenten (over)belasting mantelzorger

Copingprocesmodel

  • Vul dit model samen in met je patiënt: hoe meer je aansluiting vindt bij je patiënt, hoe beter.

ESS

  • Epworth Slaap Schaal

GDS

  • Geriatric Depression Scale 15

HADS

  • Hospital Anxiety and Depression Scale

Individueel zorgplan parkinson

  • Individueel zorgplan voor parkinson patiënten

Korte screening parkinsonproblemen

  • Screeningsdocument voor parkinsonproblemen.

Meerwaldtkaart

  • Meerwaldtkaart Roche

MER orale parkinsonmedicatie

  • Medicatie effect registratie: effect van orale medicatie bij de ziekte van Parkinson.

Mictiedagboek

  • Mictiedagboek parkinsonpatiënten

MoCA-test Dutch

  • Montreal Cognitice Assessment (MOCA)

MUST

  • Malnutrution Universal Screening Tool (MUST)

Parkinson in beeld folder

  • Invulkaarten.

Parkinsonspecifieke verpleegkundige anamnese

  • Individueel zorgplan voor parkinson patiënten

SCOPA-COG

  • Scoreformulier SCOPA-COG

SNAQ

  • Stappenplan ondervoeding in de eerste lijn.

The Parkinson Anxiety Scale (PAS)

  • Angstschaal t.b.v. de ziekte van Parkinson

UPDRS

  • De gestandaardiseerde parkinsonschaal

Vragenlijst voor Impuls controlestoornissen parkinson

  • Beoordelingsschaal

Zarit

  • Zarit-12 Burdenschaal