Digitale wegwijzer voor parkinsonzorg aan anderstaligen en laaggeletterden
Parkinsonzorg aan anderstalige, cultureel diverse en/of laaggeletterde mensen, kan zorgen voor extra uitdagingen. Eén van die uitdagingen is bijvoorbeeld een taaldrempel. Die vormt de basis voor een goede behandeling. Maar staat duidelijke communicatie soms in de weg.
Deze digitale wegwijzer helpt u als zorgverlener te communiceren en zo uw zorgverlening verder te verbeteren.
Deze wegwijzer biedt:
- Een beslismodel en stappenplan dat toont welke ondersteuning waardevol is voor het gesprek met anderstalige en/of laaggeletterde mensen met de ziekte van Parkinson
- Een overzicht van bestaande instrumenten voor de communicatie met anderstaligen en/of laaggeletterden.
- Tips over duidelijke taal
- Informatie over het gebruik van tolken
- Informatie over de materialen ter ondersteuning van mondelinge communicatie
- Informatiemateriaal voor anderstaligen en laaggeletterden met parkinson
Informatie voor zorgverleners: anderstaligen
Hieronder vindt u informatie over hoe u als zorgverlener goed communiceert met anderstaligen.
Hoe communiceer ik met mensen die ik behandel die geen of slecht Nederlands praten? Volg de beslisondersteuning en zie wat de beste optie is.
Klik op de afbeelding voor een grote versie.
Duidelijke taal betekent dat:
- U gemakkelijk en correct spreekt;
- De persoon met wie u praat, onmiddellijk de grote lijnen van uw verhaal begrijpt;
- U de nadruk legt op de belangrijkste informatie;
- U op gepaste toon spreekt zodat de ander zich aangesproken voelt.
Wat is dit niet?
- Grammaticale of spelfouten maken;
- Het gesprek zomaar inkorten;
- Moeilijke stukken van het gesprek weglaten;
- De betekenis van uw zinnen veranderen;
- Duidelijke taal is niet gelijk aan kindertaal.
Voordelen van spreken in duidelijke taal
- U zorgt ervoor dat wat u doet, voor iedereen begrijpelijk is;
- U neemt taal als drempel weg in het contact met de ander;
- U kunt de tips ook toepassen wanneer u in een contacttaal (bijvoorbeeld de moedertaal van de ander, of een taal die u beiden spreekt) communiceert.
Wat is nodig voor communicatie in duidelijke taal?
- Uw gesprekspartner heeft een basiskennis van de taal waarin u communiceert (hierbij helpt het beslismodel).
Praktische links
Wat doet een sociaal tolk?
- Een tolk zet een mondelinge boodschap zorgvuldig en volledig om van de ene taal naar een andere;
- Een sociaal tolk is gespecialiseerd in het tolken om communicatie tussen anderstaligen en zorgverleners mogelijk te maken.
Wanneer?
- Een zorgverlener kan een sociaal tolk aanvragen voor gesprekken waarin het heel belangrijk is om aan een de persoon met parkinson(isme)
zonder problemen en zonder extra stress de juiste nuances over te brengen; - Bijvoorbeeld bij administratieve procedures, persoonlijke problemen of in medische situaties;
- Er zijn 3 manieren om een sociaal tolk in te zetten: via telefoon, via video of ter plaatse.
Voordelen
- U maakt uw zorg toegankelijker;
- Zowel u als de persoon met parkinson kan de moedertaal blijven gebruiken;
- Een gecertificeerde tolk biedt kwaliteit.
Nadelen
- Voor sommige talen is het aanbod beperkt;
- U praat niet rechtstreeks met de persoon, dus het gesprek duurt iets langer.
Wat is ervoor nodig?
- Er moet een tolk beschikbaar zijn voor de nodige taal;
- Plan voldoende tijd in. Een gesprek, samen met de persoon en de sociaal tolk, duurt langer;
- Er is budget nodig;
- Uw organisatie moet klant zijn bij de tolkendienst waar u gebruik van maakt.
Praktische links
Wanneer een gesprek in eenvoudig Nederlands hapert
Elk gesprek is een mogelijkheid voor de gesprekspartner om het Nederlands te oefenen. Lukt een gesprek in eenvoudig Nederlands? Dan is het beter om geen app te gebruiken om zinnen afzonderlijk te vertalen. Wel kan u apps inzetten ter ondersteuning wanneer het gesprek hapert. Af en toe een moeilijk woord of korte zin in de taal van de gesprekspartner opzoeken of uw mondelinge boodschap visueel ondersteunen met afbeeldingen of een video, kan ervoor zorgen dat die alles goed begrijpt en er geen andere hulpmiddelen nodig zijn.
Wanneer er geen of beperkte gemeenschappelijke taal is
U kan vertaalapps ook inschakelen om een eenvoudig en praktisch gesprek te voeren wanneer er geen of beperkte gemeenschappelijke taal is.
Een algemene vertaalapp kan u bijvoorbeeld gebruiken om te vragen of de patiënt iemand kan opbellen die het gesprek kan vertalen of als het goed is dat u een tolk contacteert. Met een zorggerelateerde vertaalapp kan u ook een beperkte anamnese afnemen, bijvoorbeeld vragen of de patiënt pijn heeft, de pijn kan scoren en de plaats van de pijn aanduiden.
Goed om te weten – vertaalapps niet de oplossing voor ingewikkelde gesprekken
Voor complexe gesprekken, nuances of lange gesprekken in dialoogvorm vormen apps vaak niet de beste oplossing. Voorbeelden zijn een slechtnieuwsgesprek of de opvang na een traumatische gebeurtenis. Ook in deze situaties kunnen apps de ‘best mogelijke oplossing’ zijn, bijvoorbeeld wanneer een tolk niet beschikbaar is op het moment dat het gesprek moet worden gevoerd of wanneer de gesprekspartner de aanwezigheid van een derde weigert.
Ook gebruikt u geen algemene vertaalapp wanneer een foute vertaling gevaarlijk is. Bij een algemene vertaalapp zoals bijvoorbeeld Google Translate is de kans dat uw zin niet correct wordt vertaald te groot. Bij meertalige themagerichte apps is de informatie vaak wel zo opgesteld dat ze eenduidig en correct wordt begrepen. Wees dus bedachtzaam of de inhoud kwalitatief is voordat u vertaal-apps in dergelijke gesprekken inzet.
Praktische links
- Google Translate (algemene vertaal-app)
- Care to translate (zorg-gerelateerde vertaal-app)
Beelden
- Apotheek.nl (video’s)
- Gesprekskaart voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden
- Gesprekskaart om leefstijl te bespreken
Tekst
Taaltechnologie
- Google Translate (algemene vertaal-app)
- Care to translate (zorg-gerelateerde vertaal-app)
Om u uw cliënt en diens omgeving te ondersteunen in zorg en u te sterken met informatie ontwikkelden we een aantal mooie producten en initiatieven die u precies dat bieden.
Algemeen
Materialen
- De ziekte van Parkinson in begrijpelijke taal
- De ziekte van Parkinson in het Arabisch
- De ziekte van Parkinson in het Turks
Video’s
De ziekte van Parkinson (animatie, Engels ondertiteld, Darija, Arabisch & Turks)
- De ziekte van Parkinson animatie
- De ziekte van Parkinson Engels ondertiteld
- De ziekte van Parkinson in Darija
- De ziekte van Parkinson in het Arabisch
- De ziekte van Parkinson in het Turks
- De ziekte van Parkinson in het Berbers
Informatie voor zorgprofessionals: laaggeletterden
Hieronder vindt u informatie over hoe u als zorgprofessional goed communiceert met laaggeletterden.
Hoe communiceer ik met mensen die ik behandel die laaggeletterd zijn? Volg de beslisondersteuning en zie wat de beste optie is.
Klik op de afbeelding voor een grote versie.
Duidelijke taal betekent dat:
- U vlot en correct spreekt;
- Uw gesprekspartner onmiddellijk de grote lijnen van jouw verhaal begrijpt;
- U de nadruk legt op de belangrijkste informatie;
- U op gepaste toon spreekt zodat uw gesprekspartner zich aangesproken voelt.
Wat is dit niet?
- Grammaticale of spellingfouten maken.
- Het gesprek zomaar inkorten.
- Moeilijke stukken van het gesprek weglaten.
- De betekenis van uw zinnen veranderen.
- Duidelijke taal is niet gelijk aan kindertaal. Wanneer? Probeer altijd in duidelijke taal te spreken.
Voordelen
- U zorgt voor een dienstverlening die voor iedereen begrijpelijk is.
- U neemt taal als drempel weg in uw contact met cliënten.
- U kunt de tips ook toepassen wanneer u in een contacttaal communiceert.
Randvoorwaarden
- Uw gesprekspartner heeft een minimumkennis van de taal waarin je communiceert (cf. beslismodel).
Praktische links
Om u uw cliënt en diens omgeving te ondersteunen in zorg en u te sterken met informatie ontwikkelden we een aantal mooie producten en initiatieven die u precies dat bieden.
Algemeen
Materialen
Video’s
De ziekte van Parkinson (animatie, Engels ondertiteld, Darija, Arabisch & Turks)
Gebruikte bronnen en betrokken organisaties
Bronnen:
Betrokken organisaties:
- ParkinsonNet
- Parkinson Vereniging
- Zorg voor Parkinson
- Pharos